pH, "potential of hydrogen" bir maddenin alkali ve asit değerleri için kullanılan bir terimdir. İçtiğimiz suyun, yediğimiz besinlerin, evimizdeki temizlik ürünlerinin, kullandığımız ilaçların, cildimizin, kanımızın kısacası gözle görülen her maddenin bir pH değeri bulunmaktadır. Peki pH nedir? pH değeri kaç olmalı? Nasıl Ölçülür? Sağlığımız için önemi ve hakkında tüm merak edilenleri sizler için hazırladık.
pH, ''Potansiyel Hidrojen'' anlamına gelmektedir. Potansiyel hidrojen iyonlarının madde içindeki konsantrasyonunu ifade eden bir ölçümdür. Bu ölçümde 0 ile 14 arasındaki değerler yer alır. pH 7 değeri nötr değerdir ve başlangıç olarak kabul edilir. pH değeri 7 'den 0'a yaklaştıkça asitliği, 14'e yaklaştıkça alkalisi artar. Bu değerler asitliğin veya alkalinin yoğunluğunu belirtirken, aynı zamanda çözeltinin elektriksel iletkenliğini de etkiler.
pH değeri, suyun asitlik veya bazlık derecesini belirleyen önemli bir parametredir. Bu parametre de kullanılan bu ölçüm biriminde değerler, 0'dan 14'e kadar numaralandırılır. pH ölçeği 0 ile 14 arasında değerler alır; 0'a yaklaştıkça asitlikr, 14'e yaklaştıkça alkali artar. Bu değerlerin asit ve alkali oranını ölçmek için kullanılan değere pH değeri denir.
Asitlik pH değerleri Parasında pil asidi 0-1 arasında bir değere sahiptir, sodyum hidroksit (kostik soda) ise pH 13-14 arasında bir alkali değerine sahiptir. Bunun dışında birçok maddenin pH değeri değişkenlik gösterir. Örnek vermek gerekirse, limonlu su ve sirke gibi gıdalar asidik özellik gösterirken, sabun ve deterjanlar Alkali pH değerleri taşımaktadır.
Vücut için önemli olan, kan pH değeridir ve normal kan pH değeri, 7.35-7.45 aralığındadır. Bu aralık, vücudun normal fonksiyonlarının devam etmesi için önemlidir. Vücut pH değeri, solunum ve böbreklerin dengeli çalışması sayesinde korunur. Solunum yoluyla karbondioksit atılırken, böbrekler asitleri ve bazları dengede tutmak için çalışır.
pH Değerleri
ph 0
ph 1
ph 2
ph 3
ph 4
ph 5
ph 5
ph 7
ph 8
ph 8,5
ph 9
ph 10
ph 11
ph 12
ph 13
ph 14
Asidik pH Değerleri
Asidik pH değerleri, pH skalasında 0 ile 7 arasında yer alır. Hidrojen iyonlarının (H+) yoğunluğunun fazla olduğu bir ortamlardır ve bu iyonlar artması pH seviyesini düşürür. Asidik yani 0-7 arasında pH değerine sahip maddeler genellikle ekşi bir tat taşır, aşındırıcı ve reaktif özelliklere sahiptir.
Vücudun normal pH dengesi 7,35-7,45 aralığındadır. Bu yüzden asidik pH değeri, sindirimde olduğu gibi bazı biyolojik süreçler için gereklidir. Ancak aşırı asidik bu değerlerin çok altına düşmesine sebep olarak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin bazı gıdalar ve içecekler, dişlerin mine tabakasının aşınmasına ve çürümesine neden olabilecek asidik pH değerleri içerir.
Asidik pH değerlere sahip bazı maddeler;
Pil Asidi (Kurşun Asidi Batarya): pH 0-1
Tuz Ruhu : pH 1-2
Mide Asidi (Hidroklorik Asit) : pH 1-2
Limon : pH 2-3
Sirke : pH 2-3,5
Limon Tuzu : pH 3,5
Elma : pH 3-4
Domates : pH 4-5
Kahve : pH 4,5-6
Nötr (Dengeli) pH Değeri
Nötr pH değeri, asitlik ve bazlık arasında denge noktasını temsil eder. Su içerisindeki hidrojen iyonlarının ve hidroksit iyonlarının eşit olduğu bir durumu ifade eder.
Nötr pH değeri, birçok endüstriyel, tıbbi ve biyolojik uygulamalarda ve temizlik maddeleri, bazı tıbbi testlerin yapılması için nötr pH çözeltileri kullanılır. Kanın pH değeri nötr bir pH değerine yakın olduğundan, kan pH dengesinin korunması kritiktir ve vücudun normal fonksiyonlarının devam etmesi için belirli bir aralıkta olmalıdır.
Zemzem suyu ph değeri 7 olan maddeler arasında örnek gösterilebilir.
Alkali pH Değerleri
Alkali pH değerleri, pH skalasında 7 ile 14 arasında yer alır. Alkali (bazik) değere sahip çözeltiler, hidrojen iyonu yoğunluğunun az olduğu ve hidroksit iyonlarının (OH⁻) yüksek olduğu ortamlardır. Yüksek hidroksit iyonu yüksek olduğu ortamlar güçlü temizleme özelliklerine sahiptir.
Alkali pH değerleri suyun yumuşamasına yardımcı olur ve bazı mikroorganizmaların büyümesini engeller. Bu yüzden bazı su arıtma cihazı modellerinde alkali filtre kullanır ve pH değeri 8 ila 9.5 arasında su üretimi sağlanır. Ancak alkali seviyelerinin daha yüksek olması, bazı sağlık sorunlarına neden olabilir.
Alkali bazik, yani pH değeri 7'den büyük olan maddeler;
Kan : pH 7.35 - 7.45
Karbonat : pH 9
Mide İlacı : pH 8 - 10
Sabun : pH 9 - 10
Sıvı Sabun : pH 9 - 10
Amonyak : pH 11 - 12
Çamaşır Suyu : pH 12 - 13
Gider Açıcı : pH 13 - 14
Yukarıdaki tabloda göründüğü üzere pH 9 üzeri değerler mide ilacı, amonyak vb. gibi insan sağlığına zararlı maddeler deki alkali değerledir. Fakat karbonat, yumurta beyazı gibi besinler pH 9 değerindedir ve insan sağlığı için çok faydası bulunmaktadır.
Kanda bulunan alkali değeri ise pH 8'dir Bu yüzden 8 ve 9 ortasındaki değer olan pH 8.5 en faydalı ve mineral içeren sağlıklı su değeridir.
İçme Suyu pH Değeri Kaç Olmalı?
En sağlıklı içme suyu pH değeri pH 8.5 değerinde olan sudur. Nötr, yani saf pH değeri olan pH 7.0 faydası ve zararı yoktur. Bu yüzden alkali su değerine yakın olması pH 9 değerini aşmadığı taktirde faydalıdır.
Suyun pH Değeri Kaç Olmalı?
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre içmek için en sağlıklı su pH değeri 7,5 ile 9,0 arasında olmalıdır. Türk Standartları Enstitüsü (TSE)'ye göre ise içme suyu için en ideal pH değeri 6,5 ile 9,5 arasındadır. Bu değer aralıkları, suyun sağlıklı olması için gerekli mineralleri korurken, aynı zamanda suyun asitliğinin veya bazlığının da dengelenmesini sağlar.
Su pH Değeri Nasıl Ölçülür?
Su Ph değeri, pH test kiti, pH ölçer veya pH metre kullanılarak ölçülür. Çalışma mantığı TDS Metre gibi olsa da pH metre, sudaki asitlik veya bazlık seviyesini ölçer.
Su pH Değeri Nasıl Düzenlenir?
Günlük su içme ihtiyacı içme suyu ihtiyacı karşılamak için kullanılan su arıtma cihazı filtrelerine alkali filtre (pH dengeleyici) ekleyerek suyun pH değeri düzenlenebilmektedir.
pH Değerinin Etkilediği Faktörler Nelerdir?
pH değerinin etkilendiği faktörler;
Hava kirliliği
Yağmur suyu
Toprak kalitesi
Kimyasal maddeler
Gıda ve içecekler
İlaçlar
Tavsiye Yazı : Su İçmenin Faydaları